Władysław Popis
.
(1922 – 1996), nauczyciel, wieloletni dyrektor szkoły w Bartodziejach, działacz społeczny

Urodził się 1 marca 1922 roku w Czarnolesie, w powiecie kozienickim. Był synem Antoniego (1888 – 1982) i Bronisławy z Gnysiów (1892 – 1969). Miał ośmioro rodzeństwa. Rodzina utrzymywała się z dziesięciomorgowego gospodarstwa.

W rodzinnej miejscowości ukończył sześć klas szkoły podstawowej, po czym kontynuował naukę w Gimnazjum Państwowym im. Jana Kochanowskiego w Radomiu. Wybuch wojny uniemożliwił mu zdanie matury. Egzamin dojrzałości uzyskał dopiero po wyzwoleniu w 1946 r. Część okresu okupacji spędził w Bardzicach u swojego brata Stefana, który w 1943 roku został proboszczem parafii w tej miejscowości. Tam poznał swoją przyszłą żonę Helenę z Lipińskich, pochodzącą z pobliskiego Józefowa. Ślub odbył się 15 sierpnia 1948 roku.

Od 1 września 1948 oboje zostali skierowani do pracy w szkole w Mniszku, gm. Wolanów. Już po roku zostali przeniesieni do szkoły Bartodziejach. Władysław Popis objął stanowisko kierownika tej placówki i zarządzał nią nieprzerwanie do 1982 roku (od września 1972 jako dyrektor).  W latach 50. i 60. nauczał przedmiotów ścisłych, głównie matematyki, techniki i przyrody. Na początku lat 60. uzupełnił wykształcenie w Studium Nauczycielskim w Radomiu, a w latach 70. w Instytucie Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych w Kielcach. Pracę w Bartodziejach zakończył w 1985 r.

Władysław Popis był przez ponad 30 lat centralną postacią bartodziejskiej szkoły, człowiekiem, który tworzył ją niemal od podstaw, a w późniejszym okresie rozwijał, troszcząc się jak o swoją własność. Potrafił przy tym stworzyć wyjątkową atmosferę pracy dydaktycznej oraz harmonijnie współpracować ze środowiskiem mieszkańców wsi, którzy angażowali się w podejmowane przez niego inicjatywy. Dzięki jego aktywności budynek szkolny, będący w okresie przedwojennym obiektem folwarku, przeszedł rozbudowę i został dostosowany do standardów placówek edukacyjnych, a otoczenie szkoły zostało kompleksowo zagospodarowane. Powstał m.in. budynek gospodarczy wraz z salą do zajęć praktyczno – technicznych i garaż.

Pracę nauczyciela i kierownika szkoły Władysław Popis łączył z aktywnością społeczną. Był przez kilka kadencji radnym Gromadzkiej Rady Narodowej w Bartodziejach i Gminnej Rady Narodowej w Jastrzębi. Działał na rzecz likwidacji analfabetyzmu, przyspieszenia elektryfikacji oraz pomocy materialnej dla najuboższych mieszkańców wsi. Szkoła w Bartodziejach była nie tylko miejscem kształcenia dzieci, pełniła także rolę świetlicy wiejskiej, skupiającej życie kulturalne całej okolicy.

Kierowanie szkołą w okresie PRL, zwłaszcza w latach 50. oznaczało bycie pod stałą kontrolą władzy. Rolą kierownika była realizacja programu nasyconego partyjną ideologią. Władysław Popis nie był jego gorliwym wykonawcą. Mimo wielokrotnych sugestii ze strony zwierzchników, nigdy nie wstąpił do żadnej partii politycznej. Aktywnie działał w Związku Nauczycielstwa Polskiego w powiecie radomskim. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi.

Władysław i Helena Popisowie mieli trzech synów: Janusz (1950 – 1970), ukończył Studium Nauczycielskie w Ostrowcu Świętokrzyskim na kierunku fizyka z chemią;  Marian (ur. 1953), ukończył Wyższa Szkołę Pedagogiczną im J. Kochanowskiego w Kielcach i uzyskał tytuł mgr filologii polskiej z przygotowaniem pedagogicznymi; Stanisław (ur. 1955), ukończył Akademię Górniczo – Hutniczą w Krakowie i uzyskał tytuł mgr inż. mechanika ze specjalnością automatyka z przygotowaniem pedagogicznym.

W roku 1985 r. zmarła Helena Popis. W tym samym roku Władysław Popis opuścił Bartodzieje i zamieszkał wraz z synami w Radomiu. W latach 1985 – 1988 pracował w Szkole Podstawowej Nr 31 w Radomiu jako nauczyciel zajęć praktyczno – technicznych.

Zmarł 13 listopada 1996 roku.