Wyjazd studyjny do wiosek tematycznych uczestników projektu: „Dziś rolnictwo jutro agroturystyka” odbył się w dniach 23 – 25 września 2011 roku. 

Wyjechaliśmy o 6.00 autokarem spod budynku Szkoły Podstawowej w Bartodziejach. Podróż była bardzo długa, ale za to w bardzo przyjemnej i miłej atmosferze. Trasa wycieczki była tak przemyślana, że po drodze mogliśmy podziwiać piękne krajobrazy, widoki, które z pewnością wszystkim pozostaną w pamięci. Ponadto zwiedziliśmy także zabytkowy rynek w Toruniu.

Na miejsce zajechaliśmy nocą. Mimo późnej pory gospodyni czekała z kolacją. Gospodarstwo Agroturystyczne Pani Ireny Podpirko, bo tam mieszkaliśmy, zlokalizowane jest w uroczym miejscu we wsi Święcianowo w gminie Malechowo. To, jak pięknie położona jest wieś Święcianowo mogliśmy zobaczyć dopiero następnego dnia. W otoczeniu lasów bogatych w runo z dala od zgiełku ulic i smogu można świetnie wypocząć o każdej porze roku – gospodarstwo świadczy bowiem usługi całorocznie.

Dodatkowym atrybutem przyrodniczym jest przepływająca przez miejscowość rzeka Grabowa. W jej malownicze doliny ciekawie wkomponowują się tutejsze hodowle ryb. Najbliższa plaża morska jest w Darłówku oddalonym od Święcianowa ok. 30 km. Gospodarstwo Pani Ireny Podpirko oferuje wysokiej klasy miejsca noclegowe. Do swojej dyspozycji mieliśmy również: holl, przestronną kuchnię z jadalnią, pokój wypoczynkowy na I piętrze z kominkiem, przestronny taras.

Po śniadaniu pojechaliśmy do pierwszego punktu programu zaplanowanego na ten dzień do „Krainy Bajek i Rowerów” we wsi Podgórki. Jest to pięknie położona wieś 2 km na zachód od Ostrowca przy drodze do Malechowa. Wieś liczy 200 mieszkańców. Szczególnym miejscem i elementem krajobrazu Podgórek jest pałac, który pochodzi z końca XIX wieku. Z pałacem związana jest legenda o Białej Damie. Ostatnia dziedziczka pałacu w Podgórkach miała ponoć popełnić samobójstwo, którego przyczyną była nieszczęśliwa miłość. Zakochała się ze wzajemnością w młodzieńcu z sąsiedniego Ostrowca. Na ich związek nie chcieli się jednak zgodzić rodzice.

Białą Damę można spotkać w księżycowe noce, jak przechadza się po pałacu, jako zjawa w białej sukni. Legenda ta jest inspiracją do przedstawień wystawianych w Podgórkach corocznie na zakończenie plenerów artystycznych. Stąd też specjalizacja wsi wiąże się z tematyką baśni i legend i obejmuje szeroki wachlarz zajęć artystycznych i edukacyjnych z wykorzystaniem bajek oraz zajęcia sportowo-rowerowe. W Pałacu w Podgórkach obecnie mieści się Ośrodek Szkolno-Wychowawczy. W Krainie bajek i rowerów zajęcia odbywają się w zaadaptowanych na ten cel obiektach po dawnym PGR. Nasza wycieczka w małych grupach uczestniczyła w niektórych zajęciach. U Kiciusia Majstra Lepigliny mogliśmy obejrzeć i zakupić własnoręcznie ulepione jak również wykonane na kole garncarskim naczynia z gliny.

Jednak największym uznaniem cieszyła się wizyta w gospodarstwie edukacyjnym Hanki i Rumcajsa. Razem z Hanką można lepić tam pyszne ruskie pierogi, a Rumcajs prowadzi ciekawe gry i zabawy zręcznościowe. Jednym z elementów „Krainy Bajek i Rowerów” jest również spotkaniem z Guciem. Opowiedział nam o swojej pasiece o życiu pszczół, mieliśmy też okazję zobaczyć wyroby z wosku pszczelego.

Wszystkie wioski tematyczne wiąże nie tylko sama idea ich powstania, ale również pewna gra sportowa o nazwie disc-golf. Gra ta bardzo przypomina tradycyjnego golfa, jednak w tym przypadku kij i piłeczka zastąpione zostały specjalnym, latającym dyskiem. Celem gry jest umieszczenie dysku w specjalnym koszu podczas jak najmniejszej liczby prób. Tak jak w golfie, kolejny rzut rozpoczynamy z miejsca, w którym dysk wylądował po poprzednim rzucie. Osprzęt do gry to specjalne kosze i dyski. Wioski tematyczne w woj. zachodniopomorskim specjalizują się w tej mało popularnej grze.

Mieliśmy okazję ją poznać, jak również świetnie się bawić w czasie gry. Gra wywołała niesamowite emocje. Podobnie jak w przypadku Sierakowa nie mieliśmy czasu na pełną ofertę, która zawiera jeszcze: zajęcia z papieroplastyki, zajęcia z Podgórecką Grupą Rowerową(PGR), u Pinokia- nauka żonglowania i innych sztuk cyrkowych, spacer po EKOtrasie z Włóczykijem, gry i zabawy dla ciała i umysłu. Dodatkowymi atrakcjami są: „Śpiewać każdy może” – karaoke, ogniska z kiełbaskami i ziemniakami, biesiady w „Sali na Folwarku”.

Następnym punktem programu była wizyta w „Wiosce Hobbitów”. Wioska znajduje się na terenie gminy Sianów, w Sierakowie Sławieńskim i jest jedną z pięciu wiosek tematycznych, które powstały w województwie zachodniopomorskim w ramach Programu IW EQUAL. Stworzone zostały bajkowe budowle oraz postaci inspirowane powieścią J.R.L Tolkiena „Hobbit czyli tam i z powrotem”. Turyści odwiedzający wieś mogą wziąć udział w przygotowanych przez organizatorów grach terenowych, podczas których wraz ze spotykanymi na trasie postaciami, mogą wykazać się wytrzymałością w walce ze zmęczeniem i strachem. Wioskę Hobbitów w Sierakowie Sławieńskim tworzą 2 wzajemnie uzupełniające się elementy - ludzie oraz infrastruktura.

Ludzie to głównie członkowie Stowarzyszenia Hobbiton. Organizują Jarmarki Hobbitów, przyjmują w Hobbitonie zorganizowane grupy. Na co dzień żyją swoim życiem, ale od czasu do czasu zamieniają się w hobbitów, elfów czy krasnoludów, by zabrać gości w magiczny świat hobbickich przygód, gier i zabaw. Infrastruktura to przede wszystkim plac, na którym stoją główne zabudowania Wioski Hobbitów (m.in. Domek Hobbita, Wieża Elfów, kramy pokryte strzechą). We wsi i wokół niej rozrzucone są też inne zabudowania i miejsca zaadaptowane na użytek Wioski Hobbitów, tj. Domek Hobbita nad stawem, Kuźnia Krasnoludów, Smocza Jama, Las Elfów, Palantir z makietą Śródziemia wykonaną przez studentów. Przygoda w Wiosce Hobbitów zaczyna się na centralnym placu.

Zostaliśmy podzieleni na dwie grupy, od Gandalfa otrzymaliśmy mapę oraz zadanie i ruszyliśmy na trasę wokół wsi, pełną przygód i niebezpieczeństw. Po drodze napotykaliśmy postacie wprost z prozy Tolkiena, musieliśmy wykonywać zadania, pokonywać przeszkody. Oczywiście zostaliśmy naznaczeni, żeby nikt nie pomyślał, że nie jesteśmy Hobbitami. Niejednokrotnie musieliśmy uciekać przed trolami lub orkami aby „ujść z życiem”. Po zdobyciu pierścienia mogliśmy wrócić na plac, gdzie można było odpocząć po trudach przebytej trasy. Ze wzglądu na ograniczony czas nie mogliśmy uczestniczyć w pełnej ofercie, jaką Sierakowianie przygotowali dla turystów.

Pełna oferta obejmuje: Fabularną grę terenową „Hobbit czyli tam i z powrotem”, Pokazy sztuki kowalskiej w „Kuźni Krasnoludów”, Palantir, Wizyta w „Karczmie Trolla”, Hobbickie gry i zabawy, Warsztaty ceramiczne, Rozgrywki disc-golfa, Imprezy okolicznościowe i szkolenia dla firm, zakładów pracy, szkół, przedszkoli i osób prywatnych w „Karczmie pod Rozbrykanym Kucykiem”, Noclegi w „Wiosce Hobbitów”. Imprezy cykliczne: - Majówka z Hobbitem w maju, - Powitanie lata w czerwcu, - Zabawa w „Wiosce Hobbitów” w lipcu,  - Jarmark Hobbita w sierpniu, - Urodziny Bilba we wrześniu

Kolejnym a zarazem ostatnim etapem wycieczki była Wioska Zdrowego Życia. Specjalizacja wsi Dąbrowa opiera na zagadnieniach związanych ze zdrowym trybem życia: zielarstwo, aktywność fizyczna i sport. W ramach tworzenia produktu wsi mieszkańcy przygotowali m.in. zajęcia edukacyjne (np. zioła w kuchni i kosmetyce) oraz terapeutyczne (np. hipoterapia, ogród zdrowia a w nim spiralę ziół, ogródek medytacyjny), ścieżkę zdrowia (w tym m.in. ścieżka Kneippa), piramidę zdrowia itp. We wsi powstały dwie ścieżki edukacyjne: „Ania i Grześ idą przez wieś” oraz „Tajemnice łąki, lasu i bagna”.

Program zajętej ścieżki obejmuje: powitanie przez gospodynię, wizyta w gospodarstwie „Wszystkie zwierzęta duże i małe”, oglądanie zwierząt gospodarskich, pokaz wyrobu masła i twarogu, wizyta w gospodarstwie „Tu upieczesz swoją bułeczkę”, zwiedzanie starej kuchni, własnoręczny wyrób ciasta i pieczenie bułeczek w piecu chlebowym, oglądanie kolekcji tradycyjnych narzędzi rolniczych, pobyt na prawdziwym gospodarskim podwórku. Atrakcją jest wizyta w ogrodzie ziół, gdzie można się dowiedzieć jak rosną, jak pachną i do czego służą oraz możliwość nauki odlewu z cyny. Ostatnim etapem tej ścieżki jest wizyta na „Wesołej Łączce”, gdzie można wziąć udział w sportowej ścieżce zdrowia, przejechać się bryczką, na koniu lub kucyku. Zagwarantowane są różne gry i zajęcia sportowe.

Program drugiej ścieżki zawiera spacer przyrodniczą ścieżką dydaktyczną z przewodnikiem po łące, na którym dowiadujemy się, co na łące rośnie i kto na niej mieszka. Po drodze wyprawy na bagna można się dowiedzieć o drzewach i mieszkańcach lasu. Są tu oczywiście przewidziane też gry i zabawy sportowe, krótki kurs Nordic Walking oraz rozgrywki disc-golfa. W okresie bożonarodzeniowym i wielkanocnym prowadzone są zajęcia z edukacji regionalnej, pokazujące zwyczaje świąteczne. Z przyjemnością obejrzeliśmy zdecydowaną większość z zaproponowanej oferty.

Następnym elementem programu był czas wolny nad morzem. Każdy jak chciał spędził te parę godzin nad pięknym Morzem Bałtyckim. Po tym wyczerpującym dniu z przyjemnością zasiedliśmy do kolacji, która już na nas czekała przygotowana przez gospodynię. Następnego dnia czekał nas ostatni już dzień – dzień powrotu. Przy śniadaniu każdy miał możliwość wyrażenia swojej opinii, opowiedzenia wrażeń i spostrzeżeń. Snuliśmy refleksje związane z powstawaniem niekonwencjonalnych inicjatyw na wsi. Oddolne inicjatywy to dla małych polskich wsi przyszłość. Na wioskach powinny działać lokalne grupy, które robią coś pożytecznego dla swoich mieszkańców i swojej wsi.

Podobnie jak to ma miejsce w trzech wioskach tematycznych, które odwiedziliśmy. Mieliśmy okazję zobaczyć, że ludzie na wsi potrafią, zamiast narzekać na kryzys, dolę i niedolę, zawiązać swoje stowarzyszenia i działać razem dla siebie i dla innych. Godnym naśladowania jest fakt, że to sami mieszkańcy wsi potrafią zrobić tak wiele. Ta wizyta studyjna może być początkiem ciekawych pomysłów dla uczestników programu ,,Dziś rolnictwo jutro agroturystyka’’ dla mieszkańców Bartodziej. Sądzę, że ta wizyta będzie inspiracją do stworzenia własnej gry tematycznej a w przyszłości do zbudowania wioski tematycznej.

Relację z wizyty spisała i osobistymi wrażeniami podzieliła się Magda Nowak